Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) ở phụ nữ là một rối loạn nội tiết phổ biến. Đa nang buồng trứng có nguy hiểm không, nguyên nhân nào dẫn đến hội chứng này? Mặc dù có nhiều thông tin nói rằng buồng trứng đa nang ảnh hưởng từ 5 -10% phụ nữ ngày nay, nhưng thực tế bệnh này đang “tấn công” nhóm phụ nữ trẻ nhiều hơn, và tỷ lệ người mắc phải ngày càng gia tăng. Để giải quyết vấn đề của hội chứng buồng trứng đa nang, điều quan trọng là cần hiểu được nguyên nhân phía sau sự rối loạn nội tiết tố này và cách xử lý chúng ra sao.
Các triệu chứng của PCOS:
Những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang sẽ có những triệu chứng dễ nhận biết như:
- Tăng cân hoặc không có khả năng giảm cân
- Chu kỳ kinh nguyệt bất thường
- Rụng tóc hay hói đầu như nam giới
- Vô sinh
- Mọc nhiều lông trên mặt
- Xuất hiện mụn trứng cá và các vấn đề về da khác
- Thay đổi tâm trạng
- Trì trệ hoặc thờ ơ
Nếu bạn cảm thấy mình đang gặp phải một nửa của những triệu chứng ở trên, thì nên tham khảo những ý kiến của bác sĩ và tiến hành các xét nghiệm máu cần thiết về để kiểm tra nội tiết tố, siêu âm để phát hiện buồng trứng có bị phình ra hoặc có những u nang buồng trứng hay không.
Nguyên nhân gốc rễ của đa nang buồng trứng
Mặc dù có nhiều nguyên nhân nhưng một trong những nguyên nhân chính dẫn đến buồng trứng đa nang là do sự đề kháng insulin hay do hội chứng trao đổi chất. Nguyên nhân này có thể là do chế độ ăn uống của bạn quá nhiều carb (đường, tinh bột, chất xơ). Trong khi hầu hết những người mắc bệnh đa nang buồng trứng là những người thừa cân, béo phì thì những người gầy cũng có nguy cơ mắc bệnh. Cơ thể không cân đối, vòng bụng lớn hơn nhiều so với các phần còn lại của cơ thể là đặc trưng của hội chứng chuyển hóa gây ra bởi sự đề kháng insulin.
Bệnh này là sự mất cân bằng nội tiết tố liên quan đến cách xử lý insulin của cơ thể, kháng insulin có thể gây ra đa nang theo hai cách riêng biệt.
- Thứ nhất kháng insulin sẽ làm giảm độ nhạy insulin của thành tế bào. Glucose (đường) đi qua thành tế bào để chuyển đổi thành năng lượng nhờ sự hỗ trợ của insulin. Nhưng vì các thành tế bào đã kháng insulin, nên quá trình chuyển hóa không có hiệu quả.
Glucose bị trả lại khỏi thành tế bào, thay vì chúng được đi qua cánh cửa insulin để đốt cháy thành năng lượng thì giờ chúng còn lại trong dòng máu, gây ra mức độ đường trong máu, được đưa đến gan. Khi đó, đường được chuyển đổi thành chất béo và thông qua dòng máu đi khắp cơ thể. Quá trình này dẫn đến tăng cân và béo phì, và cũng là yếu tố quan trọng trong việc gây ra hội chứng buồng trứng đa nang.
- Thứ hai, đề kháng insulin sẽ làm tăng lượng insulin trong máu. Điều kiện di truyền và lối sống không lành mạnh làm cho tuyến tụy sản xuất thừa insulin. Thừa insulin cũng làm các tế bào bị giảm độ nhạy, bị áp đảo bởi insulin dư thừa và tạo ra các hormone không cân bằng trong những người bị đa nang buồng trứng. Dư thừa insulin còn kích thích buồng trứng sản xuất ra nhiều hormone nam testosterone, điều này ngăn chặn sự rụng trứng hàng tháng, gây vô sinh.
Quá nhiều insulin cũng làm tăng chuyển đổi nội tiết tố androgen (kích thích tố nam) estrogen (hormon nữ), làm xáo trộn sự cân bằng giữa hai loại tiết tố này. Điều đó một ảnh hưởng trực tiếp đến việc tăng cân và sự hình thành của các nang trong buồng trứng.
Bây giờ chúng ta biết rằng đây là lý do chính của hội chứng buồng trứng đa nang (trong khoảng 70% các trường hợp). Cách giải quyết tốt nhất chính là giải quyết các nguyên nhân đề kháng insulin này. Mặc dù nhiều nam giới cũng đề kháng với insulin, nhưng không ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản như phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang. Phụ nữ khi mắc bệnh có thể dẫn đến nhiều bệnh tim mạch và đau tim trong tương lai.
Vì vậy, ngoài việc điều trị đa nang buồng trứng bằng đông y hoặc tây y thì để ngăn ngừa bệnh cần có một chế độ ăn uống và tập luyện khoa học để các tế bào lấy lại độ nhạy cảm insulin.